İran’ın yaptırımlar sonrası ilk petrol sevkiyatı Yunanistan’a

Basında yer alan haberlere göre, Yunan petrol rafinerisi Hellenic Petroleum ve İran’ın devlet teşekkülü şirketi National Iranian Oil Company (NIOC), 22 Ocak’ta ticari ilişkilerini yeniden başlatma konusunda anlaştı. Buna göre, Hellenic Petroleum en kısa zamanda İran’dan ham petrol ithal etmeye başlayacak ve ayrıca NIOC’a olan borcunu da temizleyecek. Hellenic Petroleum, İran’ın petrol ihracatı üzerinde uygulanan yaptırımların 16 Ocak’ta kaldırılmasının ardından İran ile petrol ticaretine başlayan ilk Avrupalı şirket olacak.

Yaptırımların uygulanmasından önce, Hellenic Petroleum İran malı ham petrolün önemli bir alıcısıydı. Yaptırımlar uygulanmadan önce, Yunanistan’ın yıllık ham petrol ithalatının yaklaşık %20’sini İran’dan karşıladığı bildirildi. İran’ın uluslararası banka sistemine girmesini engelleyen uluslararası yaptırımlar yürürlüğe girdiğinde, Hellenic Petroleum NIOC’a olan yaklaşık 550-600 milyon dolar tutarındaki borcunu ödeyememişti.

İranlı yetkililer ayrıca daha önceden NIOC’un Şubat başında Avrupa Birliği’ne (AB) en az 1 milyon varil ham petrol ihraç etmeye hazırlandığını bildirmişti.

İran’ın petrol ihracatı üzerinde uygulanan yaptırımların kaldırılmasını takiben, İran önümüzdeki aylarda ek olarak 500.000 varil/günlük ve bir yıl içerisinde ise fazladan 1 milyon varil/günlük petrol ihraç edeceğini bildirdi. Bu tedarikin büyük bir kısmı Avrupa’ya, kalanı ise Asya’ya yönlendirilecek.

İran’ın yaptırımlar döneminde kaybettiği pazar payını geri kazanmaya çalışırken, aynı zamanda Rus ve Suudi malı petrol ile rekabetçi seviyelerde yer almayı sürdürmeyi hedeflediği bildirildi. Zira Rusya ve Suudi Arabistan, İran’ın pazara geri dönmesinden kaynaklanan artan tedarik fazlası endişeleri nedeniyle Avrupa’ya ham petrol fiyatlarında agresif bir şekilde indirim uyguluyor.

Total, Royal Dutch Shell PLC ve Cepsa gibi diğer Avrupalı petrol şirketlerinin İran malı ham petrol satın alma müzakerelerinde bulundukları söylense de, kaynaklar Avrupalı petrol şirketlerinin İran malı petrol satın almaya temkinli yaklaştıklarını bildirdi, zira yaptırımların kaldırılmasına ilişkin yasal belirsizlikler devam ediyor.