Asya’da, PE’deki artışlar PP’yi gölgede bıraktı

Son haftalarda, Asya poliolefin piyasaları PP ve PE arasında kayda değer bir ayrışmaya sahne oldu. Zira PE yükselirken, PP gerilerde kaldı. Söz konusu eğilim, 2023’ün Aralık ayında Çin ile Vietnam’da PP fiyatlarının 12 Ocak’ta sona eren haftada bazı aşağı yönlü düzeltmeler görmesiyle başladı. Bu durum şu soruyu gündeme getiriyor: Performanstaki bu ayrışmayı hangi faktörler tetikledi?

Homo PP ve PE film türleri arasındaki fark giderek açıldı

ChemOrbis verilerine göre, Çin’de üç ana PE türü artış eğiliminin başlamasından bu yana %3-6 yükselirken, homo PP fiyatları ise aynı dönemde %1’lik ufak bir artış kaydetti. Söz konusu artış, homo PP rafya ve enj. ile PE türleri, özellikle de AYPE film arasındaki fiyat farkını açtı. Zira, AYPE’nin YYPE ve LAYPE film üzerindeki primi büyüdü.

Güneydoğu Asya’da, PP fiyatları geçen ay PE fiyatlarına kıyasla daha büyük artışlar göstermiş olsa da, bu durum son zamanlarda değişti. PP’deki artış geçen hafta duraksarken, PE film türlerinde fiyatlar PP artışlarını geride bırakarak yükselmeye devam etti.

Gündemde, artan navlunlar ve sayısı azalan Orta Doğu teklifleri var

Kızıldeniz’deki kriz ve bununla birlikte hızla yükselen navlun oranları, satıcıların elini güçlendirdi. Bir işleyici, “Kızıldeniz’deki kriz navlun maliyetlerini ve nakliye süresini etkileyerek kargoların Asya’ya ulaşmasını geciktiriyor,” dedi.

Söz konusu kriz, Orta Doğu’dan Asya’ya yapılan sevkiyatları henüz diğer global piyasalarda olduğu kadar önemli ölçüde sekteye uğratmamış olsa da, oyuncular tonajların nispeten azaldığını doğruladı. Ayrıca, Orta Doğu’da süregelen veya beklenen bakım duruşları bölgedeki tedarikçilerden teklif sayısında azalmaya işaret etti. Bu durum piyasa havasını bir ölçüde destekledi.

Aynı faktörlerin PP üzerindeki etkisi neden daha hafif oldu?

Ancak, yukarıda bahsedilen yükseliş faktörlerinin PE için PP’ye kıyasla daha güçlü bir destek sağladığı ve daha iyi bir performans göstermesine katkıda bulunduğu görülüyor. Bunun arkasında, Asya’daki devasa PP arz kaynağı yatıyor olabilir.

ChemOrbis Üretim Haberleri Pro’ya göre, Çin’deki toplam PP üretim kapasitesinin 2024 yılında 50 milyon ton/yılın üzerine çıkması beklenirken, Güney Kore için bu rakam 9,2 milyon ton/yıl civarında bulunuyor. Sonuç olarak, bu iki ülke, çevre ülkeler için önemli PP tedarikçileri olarak kritik bir rol oynuyor.

ChemOrbis İstatistik Sihirbazı’ndan elde edilen verilere göre, Güney Kore 2023 yılında Güneydoğu Asya’ya PP ihracatı bakımından Suudi Arabistan’ın ardından ikinci sırada yer alırken, Çin bölgenin beşinci en büyük tedarikçisi oldu. Çin’e gelince, geçen yılın en büyük PP tedarikçisi Güney Kore olurken, onu Singapur, BAE, Tayvan ve Suudi Arabistan takip etti.

Öte yandan Asya, PE tedariki için büyük ölçüde diğer bölgelere, özellikle de Orta Doğu’ya güveniyor. Suudi Arabistan, 2023 yılında Güneydoğu Asya’ya giren tüm PE ithalatının yaklaşık %30’unu karşılayarak önemli bir tedarikçi oldu. Amerika Birleşik Devletleri, geçen yıl yaklaşık %21’lik bir payla ikinci sırada yer aldı. Çin’in 2023’teki önde gelen iki PE ihracatçısı da aynı şekilde ABD ve Suudi Arabistan olarak sıralandı. Söz konusu bağımlılık, PE türlerini PP piyasalarına kıyasla artan navlun oranlarına ve Orta Doğu’dan azalan arza karşı daha duyarlı hale getirdi.

Talep, tatil öncesinde nasıl seyrediyor?

Talep şimdiye kadar Asya poliolefin piyasalarına anlamlı bir destek sağlamadı. Oyuncular, Şubat ortasına denk gelen Yeni Ay Yılı öncesinde talep toparlanması konusunda birbirine zıt beklentilerini dile getirmeye devam etti. Ancak, çoğu oyuncu piyasaların tatil öncesi talepten kayda değer bir destek alamayacağı konusunda hemfikir.

Çinli bir tüccar, “Yeni yılın başlamasına rağmen talep düşük seyrediyor. Alıcılar, Yeni Ay Yılı kutlamaları için piyasadan ayrılmaya hazırlanıyor. Söz konusu durum, talebin azalmasına yol açtı. Ayrıca, türev ürün stoklarındaki artış ve stok eritme sürecinin yavaş ilerlemesi,alım ilgisini sınırladı.

Ek olarak, Singapur merkezli bir başka tüccar, “İşleyiciler, stok yenilemek ve navlun ve üretim maliyetlerinde potansiyel artışlara karşı korunmak için yalnızca sınırlı tonajlarda alım yapıyor. Yılın ilk yarısı için halen karamsar bir görünüm hakim. Çoğu oyuncu, 2024 ortası itibarıylabile talepte gerçek bir toparlanma ihtimaline şüpheyle yaklaşıyor,” dedi.