Avrupa'da yaklaşan arz kısıtlamaları, PP ve PE görünümünü güçlü tutuyor

Temmuz ayında, bölgedeki poliolefin piyasaları stabil veya hafif artış eğilimli bir seyir izledi ve fiyatlarda talepteki artıştan ziyade tedarik zincirindeki aksaklıklar nedeniyle üç ayın ardından hafif bir yukarı yön görüldü. Piyasa yapısal olarak sıkışık olmasa da, yaklaşan arz kısıtlamaları Ağustos ve Eylül ayları için güçlü havayı destekledi ve yaz rehavetine ağır bastı.

Yaklaşan duruşlar, artışlar için ek destek sunuyor

Üreticiler, denizyolu taşımacılığındaki sorunlar nedeniyle ithal menşelerin artık rekabetçi olmadığını gerekçe göstererek hem Ağustos hem de Eylül aylarında tekliflerini yükseltmeyi düşünüyor. Güney Kore’den uzayan teslimat süreleri ve artan navlun fiyatları PP’yi cazip olmaktan çıkarırken, Beryl Kasırgası’nın ardından ABD’den yükselen ihraç fiyatlar da alt sınırlarda yer alan PE tekliflerinin piyasadan kaybolmasına neden oldu. Yüksek fiyatlı Avrupa dışı menşeler, şüphesiz bölgedeki tedarikçileri tekliflerini yükselterek primlerini korumaya teşvik ediyor.

İthalatın azalması ve bölgedeki üretim kesintilerine rağmen, Temmuz ayında arz endişeleri artmadı. Yine de, bölgedeki tesislerde yaklaşan bakım duruşları, disiplinli düşük işletim oranları ve devam eden fors majörlerle birlikte arzı daha da daraltacak. Bu durum ve güçlü görünümü göz önünde bulunduran bazı PE tedarikçileri, 19 Temmuz’da sona eren haftada AYPE için siparişlerini kapattı.

Global piyasalarda yeni kapasitelerin yanı sıra duruşlar ve devreye alışlar hakkında en güncel ve ayrıntılı bilgiye tek seferde ulaşmak için ChemOrbis Üretim Haberleri Pro sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Avrupalı üreticiler marjlarını korumaya çalışıyor

Zorlu koşullar ve maliyet baskılarının Avrupa genelinde üretici marjlarını olumsuz etkilemesiyle birlikte karlılık endişeleri bir süredir gündemdeydi. Bu durum, düşük marjlardan muzdarip birçok üreticinin verimsiz ve yüksek maliyetli üretim hatlarını kalıcı olarak kapatmak gibi stratejik kararlar almasına yol açtı.

Nitekim Sabic ve ExxonMobil Nisan ayında kapanma planlarını açıklamıştı. Rekabet gücünü ve operasyonel verimliliği artırmayı amaçlayan stratejik bir önlem olarak işten çıkarmalar halihazırda öngörülürken, ExxonMobil kısa süre önce Belçika’daki AYPE tesisinde 2025’in başlarında küçültmeye gideceğini açıkladı.

LyondellBasell daha önce İtalya’nın Brindisi kentindeki PP tesislerinden birini kalıcı olarak kapatma kararı alırken, 2024 yılının başında tesis kapatıldı. BASF, iki nafta beslemeli krakerine ev sahipliği yapan Ludwigshafen kompleksinde giderleri azaltmayı planlıyor.

Petrokimya üreticilerinin düşük işletim oranları nedeniyle kapasitelerini pazar ihtiyaçlarıyla uyumlu hale getirmeyi amaçlamasıyla birlikte, Avrupa’daki görünüme maliyet azaltma girişimleri şekillendiriyor. Bu nedenle, bölgedeki tedarikçilerin marjlarını korumak için güçlü fiyatlandırma stratejilerini sürdürmelerinin beklendiğini söylemek yanlış olmaz.

Oyuncular daha büyük zamların uygulanabilirliğini sorguluyor

Bir tarafta azalan stoklar ve planlanan duruşlar, diğer tarafta ise sınırlı ithalat nedeniyle tedarik zincirindeki aksaklıklara ilişkin endişeler ön plana çıkarken, daha fazla tedarikçi PP ve PE türleri için siparişlerini durdurdu.

Ağustos ayında ise, monomer kontratlarında beklenen artışlara paralel veya onları aşan olası zam girişimleri görülebilir. FD NWE bazındaki spot etilen ve propilen, Brent petrol fiyatlarının Çarşamba günü toparlanmadan önce 81$/varile kadar gerilemesine rağmen, krakerlerdeki bakım duruşlarına yanıt olarak Temmuz başından bu yana yaklaşık 30-60€/tonluk artışlar kaydetti. Ağustos ayı için etilen ve propilen kontratlarının 20-40€/ton artışla yapılması bekleniyor.

Poliolefin üreticileri, marjlarını iyileştirmek için daha büyük artışlar hedefliyor ve hem Ağustos hem de Eylül aylarında monomer kontratlarındaki artışların üzerine 10-20€/tonluk ilave zamlar uygulayacak. Önde gelen bir üreticinin hem Ağustos hem de Eylül için 50€/tonluk zamlar planladığı bildirilirken, diğer üreticiler de gelecek ay mütevazı zamlar uygulamayı düşünüyor.

Ancak bazı oyuncular, yaz tatilleri nedeniyle talep gidişata yön vereceğinden Ağustos ayındaki büyük artışların uygulanabilirliğinden şüpheli. Oyuncular, monomer artışıyla eşleşen artışların işlemlere yansımasını bekliyor.

Eylül görünümü güçlü kalmaya devam ediyor

Eylül ayında, alıcıların yaz tatilinin ardından stoklarını yenilemek için pazara geri dönmeleriyle birlikte fiyatları yeniden yükseltme girişimlerine tanık olunması güçlü bir olasılık. Kızıldeniz’de devam eden kargaşa ve uzmanların lojistik krizinin 2025’in başlarına kadar sürebileceğine ilişkin tahminleri, arzın hemen rahatlamasının mümkün olmadığını ve Ocak 2025’in sonundaki Çin Yeni Yılı’na kadar navlun fiyatlarında dramatik düşüşler görme ihtimalinin az olduğunu gösteriyor.

Sınırlı ithalat, Avrupa’daki hammadde ve türev tesislerindeki sonbahar duruşları ve yaz sonrası potansiyel talep artışıyla aynı döneme denk gelirken, güçlü hammadde maliyetleri de ilave destek sağlayabilir.