Çin’de yuanın ABD doları karşısında değer kazanması, petrokimya ihracatını nasıl etkileyecek?

Çin yuanı, ABD’de faiz oranlarının düşürüleceğine dair artan beklentiler nedeniyle zayıflayan dolar karşısında geçtiğimiz ay güçlenmeye başladı. Özellikle Ağustos başından bu yana değer kazanan yuan, ihracatla büyümek isteyen Çinli şirketlerin karlarını azaltıyor.

Bu durum son zamanlarda Çin’in önemli petrokimya ihracatlarından bazılarını hemen etkilerken, aynı zamanda bunun orta ve uzun vadede Çin’in PP, PVC ve PET ihracatını nasıl etkileyeceği sorusunu da gündeme getiriyor.

Çin yuanı 2024’ün en yüksek seviyesine ulaştı

Pazartesi günü Çin yuanı (CNY) ABD doları karşısında 2024 yılının en yüksek seviyesine çıkarak 7,1’in altına indi. Takip eden günlerde bir miktar zayıflayan yuan, Çarşamba günü 7,13-7,14 civarında işlem gördü. 7,27-7,28 seviyelerinin görüldüğü Temmuz ayına kıyasla mevcut seviyeler %2’den fazla bir güçlenmeye işaret etti.

İhracat şirketlerinden Caixin’e konuşan birçok kaynağa göre, Çinli ihracatçılar Çin para biriminin değer kazanmaya devam edeceği beklentisiyle ellerindeki ABD dolarını hızla yuan ile değiştiriyor.

CNBC, bu para birimi değişiminin, yatırımcıların ABD’nin ekonomik görünümünü ve potansiyel faiz indirimlerini yeniden değerlendirmesiyle küresel hisse senedi piyasasındaki satışların ortasında geldiğini söyledi. Güçlü bir ABD doları tarihsel olarak Çin yuanını zayıf tutmuştu. Ancak yılın ilk yarısındaki zayıflamanın ardından yuan geçtiğimiz ay dolar karşısında güçlenmeye başladı.

Son dönemde yaşanan döviz dalgalanmalarının bu ay alacak hesapları karını yaklaşık %2 oranında azaltması bekleniyor. Yuan’ın değer kazanmaya devam etmesi, Çinli tedarikçilerin fiyatları yükseltmesine yol açarak ihracat faaliyetlerini etkileyebilir.

*Görüntü kaynağı: wise.com, Yuan’ın son altı ayda ABD doları karşısındaki performansını göstermektedir

PP ihracatında ani tepki görüldü

Çin’den ihraç PP fiyatları neredeyse Haziran başından bu yana düşüş eğilimli seyrederken, düşüş özellikle son bir ayda daha da derinleşmişti. Navlun piyasalarında Temmuz ayında başlayan gerileme bu düşüşlerde önemli bir rol oynasa da, Çin malı PP’nin en önemli destinasyonu olan Vietnam’daki alıcılar dahi Çin’den gelen teklifleri yeterince rekabetçi bulmayarak pek ilgi göstermedi.

Ancak bu hafta, oyuncular güçlenen yuanın satıcıları haftalardır devam eden fiyat düşüşlerinin ardından ihracat tekliflerinde sağlam durmaya ittiğini bildirdi. Çinli bir tüccar, "İhracat penceresi şu anda kapalı görünüyor," derken, daha yüksek fiyatlar dahi telaffuz edildi. Bu yorumları teyit eden Reuters da, özellikle küçük ölçekli olmak üzere birçok ticaret şirketinin, zararla sonuçlanacak ihracat siparişlerini kabul etmek yerine reddetmeyi tercih etme stratejisini benimsediğini savundu.

Yuan’ın daha fazla değer kazanması Çin’in ihracatını artırmasını engelleyecek mi?

Devam etmesi halinde Yuan’daki son yükselişin petrokimya sektörünü, özellikle de Çin’in net ihracatçı olarak önemli bir oyuncu olduğu polipropilen (PP), polivinil klorür (PVC) ve polietilen tereftalat (PET) ihracatını nasıl etkileyeceği henüz belli değil. Çin’in PP, PVC ve PET ihracatı 2024’ün ilk yarısında rekor seviyelere ulaşırken, yuanın daha fazla değer kazanması bu büyümenin ivme kaybedebileceği anlamına gelebilir.

ChemOrbis İstatistik Sihirbazı verilerine göre, Çin’in PVC ihracatı 2024’ün ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine kıyasla %17’lik bir artış kaydederek 1,3 milyon tonun üzerinde yeni bir rekora ulaştı. Aynı şekilde, şişelik PET ihracatı da yılın ilk yarısında 2,7 milyon tonu aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve yıllık bazda %24’lük bir artış gösterdi.

Bu arada, Çin’in 2024’ün ilk yarısındaki toplam PP ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla %88 artarak 1,2 milyon tonun üzerine çıktı. İlk yarıdaki ihracat hacmi, ChemOrbis’in veri toplamaya başladığı 2002 yılından bu yana yıllık bazda görülen en yüksek rakama ulaştı. Bu rakamın, 2023 yılının tamamında yaklaşık 1,3 milyon ton olan toplam ihracat hacmine neredeyse eşit olması dikkat çekti.

Piyasa bir dizi zorlukla karşı karşıya

Çin’in yavaşlayan ihracatı, yeni faaliyete geçen ve faaliyete geçecek kapasiteler nedeniyle arzın neredeyse her zaman bol olduğu yurtiçi piyasalar üzerindeki baskıyı da artırabilir.

Ayrıca, ihracattaki büyüme yavaşlarken, Temmuz ayı ihracat ve ithalatında olduğu gibi, ithalat talebinin artması da muhtemel. Bu durum, ithal fiyatların dört ay sonra yurtiçi fiyatların altına düştüğü PP piyasasında da görülüyor. Zira, ithal fiyatların millileştirme için ek maliyetler ve transit süreleri göz önünde bulundurulduğunda teorik olarak yurtiçi fiyatların altında yer alması gerekiyor. Başka bir deyişle, ithal fiyatların son zamanlarda yurtiçi fiyatlardan daha rekabetçi olduğu görülüyor. Bunda son zamanlarda değer kazanan yuanın ithalatı daha cazip hale getirmesinin de rolü bulunuyor.