Global polimer piyasaları, sert navlun artışlarıyla karşı karşıya

Dünya genelinde tırmanan navlun oranları, polimer piyasalarındaki artışlara destek veriyor. Navlun bedellerindeki sıçramanın başlıca sebebini özellikle Asya’dan konteyner ve gemi yokluğu oluşturuyor.

Çin ve bazı diğer bölgelerde polimer talebi ikinci çeyreğin sonunda virüs kaynaklı karantinaların sona ermesiyle geri döndü. Buna, şimdilerde Noel öncesi canlı seyreden faaliyetler de eklendi.

“Çin’e PP ve PE teslimatlarımızı demiryolu ile gerçekleştirmeye çalışıyoruz. Zira gemi ve konteyner bulmak oldukça zor.”
Global Poliolefin Üreticisi

Navlunlardaki tırmanışın sebepleri

Hızlı navlun artışlarının sebepleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• Yıl sonu tatilleri öncesi canlı faaliyetler
• Gemi seferlerinin azalması
• Ekipman sorunu, pandeminin etkisi

MTS İzmir’e göre, sonbahar aylarında Asya’dan, Avrupa, Akdeniz ülkeleri ve ABD Körfezi’ne olan taşımacılık bedelleri keskin artışlara sahne oldu. Bu durumun ardında ekipman sorunları ve COVID-19 pandemisinin etkileri yatıyor.

Pek çok piyasada ticari faaliyetler pandeminin vurduğu 2020 yılının son çeyreği başladığından beri canlı seyrediyor. Zira birikmiş talebin sonradan ortaya çıkması söz konusu. Noel ve yıl sonu tatilleri öncesi canlı ticaret ve ikinci dalga salgının lojistik sektörünü sekteye uğratacağı endişesi, ithalat ve ihracatı tetikledi.

MTS İzmir, “Sektör son yıllarda önemli armatörlerin, ekonomik zorluklarla baş ederken konsolidasyona gittiğine tanık oldu. Bazı firmalar birleşmeler kapsamında aynı gemileri paylaşmaya başladı ve çoğu gemiyi atıl bırakarak sefer sayısını azalttı,” yorumunu yaptı.

Konteyner yokluğu zamları tetikledi

Çin yılın ikinci çeyreğinde salgını kontrol altına almıştı. O tarihten bu yana da yola ekonomisinde somut iyileşmelerle devam ediyor. Fabrikaların açılmasıyla beraber birikmiş talep ithalat ve ihracatı artırdı. Bunda hükümet teşviklerinin de önemli bir payı var.

Söz konusu durum Çin’in ekonomik verilerine de yansıdı. Öyle ki, ülkenin Ekim imalat üretimi, peş peşe 7. ay yükseliş kaydetti.

Oyuncular, “Armatörlerin boş pozisyonlarını Çin’e yönlendirmesi diğer bölgelerde konteyner sıkışıklığına sebep oldu. Birçok taşımacılık şirketi, daha önce haftada bir sefer gerçekleştirirken, şimdilerde 2 haftada bir sefer yapılıyor. Bu durum, navlun ücretlerini üçüncü çeyreğin sonuna kıyasla yukarı çekti,” dedi.

Asya’dan ABD, Hindistan, Batı ve Akdeniz ülkelerine olan rotalar, hatırı sayılır navlun zamlarıyla karşı karşıya kalırken, bu durum global polimer satıcıları için görülmemiş nakliye bedelleri anlamına geliyor.

Azalan gemi sayısı, Asya’da poliolefin ve PVC darlığını pekiştirdi

Çin merkezli bir tüccara göre, denizaşırı PP satıcıları, son zamanlarda mallarını daha yüksek netback sunan Güneydoğu Asya piyasasına yönlendirmeyi tercih ediyor. Bu durum limanlarda ithal malların azalmasına sebep oldu. Oyuncu, “Satıcılar yükselen navlun oranlarını da dikkate alarak güçlü duruşlarını koruyor,” dedi.

Önde gelen Tayvanlı bir üretici, bu haftanın başlarında Hindistan’a Aralık PVC tekliflerini Çin’e göre daha belirgin bir zamla açıkladı. Bu gelişme, sadece Hindistan’da talebin daha parlak seyretmesine bağlanmadı; aynı zamanda Tayvan’dan Hindistan’a artan navlunların yansıması olarak görüldü.

Türkiye’deki oyuncular, Güney Koreli PE üreticilerin Aralık ayında ilave artışlar talep edebileceği kanaatinde. Bir alıcı, “Güçlenen etilen fiyatları ve pahalı nakliye, LG Chem’in beklenmedik üretim kesintisiyle birleşti. İlave zam talepleri görebiliriz,” yorumunu yaptı.

Navlunların artması, Türkiye ve Mısır’da ithal PET’i yukarı çekti

Türkiye’deki PET tedarikçileri, konteyner kıtlığının navlun ücretlerinde sert artışlara sebep olduğunu; ayrıca hem hammaddeler hem de türev PET için teslimatın sekteye uğradığını belirtti.

Bir tekstil işleyicisi, “Ev tekstili ve halı talebinin iyileşmesi, tırmanan navlunlarla birleşerek polyester fiyatlarına yansıdı,” dedi. Bir tüccar ise şöyle konuştu: “Malezyalı ve Hint tedarikçilerde mal yok. Bu sıkıntıların rahatlaması Çin Yeni Yıl tatilinin bitişini bulabilir.”

Benzer şekilde, Mısır’ın ithal PET piyasası bu hafta 8 ayın zirvesine çıktı. Oyuncular zamları yükselen navlun bedellerine bağladı. Bir alıcı, “Bu durum yurtiçi üretici EIPET’i de tekliflerini yükseltmeye itti,” yorumunu yaptı.

Akdeniz piyasalarındaki PET artışlarının düşük sezona kayıtsız kaldığını belirtmekte fayda var. Öyle ki navlunların yükselmesi, belirli nihai ürünlere yönelik düşük talebi dengelemişe benziyor.

Nakliye maliyetleri, Türkiye’de stirenik zamlarında da rol oynadı

Türkiye’de, yükselen navlunlar ve azalan tedarikin Güney Kore’den PS ve ABS fiyatlarını güçlü tutacağı düşünülüyor.

Ülkedeki EPS yükselişi üst üste ikinci aya taşındı; zira Kasım teklifleri üç haneye varan zamlar gösterdi. Tüccarlar, zamları yorumlarken özellikle karbon siyah türde malın epey sıkıştığını ve Avrupa’dan Türkiye’ye olan navlunların belirgin biçimde arttığını kaydetti.

Bir oyuncu, ChemOrbis’e yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Sadece yükselen stiren fiyatları değil, nakliye bedelleri de Avrupalı EPS üreticilerinden arzı çok sıkıştırdı.”