İstatistik: Türkiye'nin 2024 ilk yarı toplam polimer ithalatı yıllık %7 azaldı

ChemOrbis İstatistik Sihirbazı Pro’ya göre, Ocak-Haziran döneminde kümülatif polimer ithalatı 2023’ün aynı dönemine kıyasla %7 düşüşle 2,9 milyon tona geriledi. Bu düşüş, geçen yılın sonlarından bu yana piyasaları etkisi altına alan lojistik krizinin olumsuz etkisi ve yurtiçindeki makroekonomik zorluklar paralelinde geldi. İlk yarıda Suudi Arabistan (586.831 ton), ABD (384.204 ton), Güney Kore (265.221 ton), Rusya (236.652 ton) ve Mısır (175.667 ton) sırasıyla %20, %13, %9, %8 ve %6’lık pazar paylarıyla başlıca tedarikçiler oldu.

Lojistik aksaklıklar ve makroekonomik baskılar, ithalatı aşağı çekti

Global tedarik zincirleri 2024 yılının ilk yarısı boyunca ciddi şekilde kesintiye uğradı. Zira Orta Doğu’da tırmanan gerginlik Kızıldeniz’de uzun süreli rota değişikliklerine yol açarak transit sürelerinin uzamasına neden oldu. Bu sahneye başta Singapur ve Çin’de olmak üzere Asya’daki liman tıkanıklıkları ve tüm dünyada yaşanan konteyner sıkıntısı da eklendi. Bu "kusursuz fırtına" Aralık 2023’ten itibaren okyanus konteyner fiyatlarının hızla yükselmesine neden oldu. Spot navlun oranları Temmuz ortasında zirveye ulaşmadan önce neredeyse dört katına çıktı ve akabinde kademelide olsa gerilemeye başladı.

Makroekonomik zorluklar da ithalatın düşmesinde rol oynarken, yüksek faiz oranları nedeniyle likiditenin daralması ve türev piyasalarda tüketimin azalması faaliyetleri azalttı. Resin alımlarını aşağı çeken bir diğer faktör ise yükleme sorunlarının imalatçıların ihracatına darbe vurmasıydı.

İlk yarıda S. Arabistan, Rusya ve G. Kore’den ithalat geçen yıla göre azaldı

Suudi Arabistan’ın pazar payı 2023’ün 1. yarısında %23 iken 2024’ün aynı döneminde %20’ye geriledi. ABD ise payını %10’dan %13’e çıkararak en büyük ikinci polimer tedarikçisi oldu ve Güney Kore’yi tahtından indirdi.

Güney Kore’nin payı %11’den %9’a düştü. Rusya’nın payı da %10’dan %8’e geriledi. Mısır, Türkiye’ye ihracatında %1’lik küçük bir artışla payını %6’ya çıkardı.

Kızıldeniz’de yaşanan aksaklık Suudi Arabistan’dan yapılan ithalatı kısıtlarken, bölgede süregelen jeopolitik sorunlar teslim sürelerini 60 günün üzerinde tuttu. Bu yılın 1. ve 2. çeyreğinde Uzak Doğu Asya’dan yükselen navlun oranları Güney Kore’den yapılan ithalatı sınırladı. Yine de, her iki tedarikçi de pazar paylarında sadece %2-3’lük hafif kayıplar yaşadı.

Birçok oyuncu, 2024’ün ilk yarısında Rusya’dan Türkiye’ye spot hacimlerin sınırlı olduğunu bildirdi. Nitekim ülkenin payında %2’lik bir kayıp yaşandığı görülüyor. Bu durum, Rusya’nın altyapı projeleri nedeniyle yurtiçi PE piyasasına daha fazla odaklanmasına, PP satışlarını çoğunlukla kontrat bazlı gerçekleştirmesine ve 2. çeyreğin sonlarında poliolefin tesislerinde bakım duruşuna gitmesine bağlandı.

Ürün bazında bakıldığında, homo PP, YYPE, PS, ABS ve PET ithalatları Ocak-Haziran döneminde geçen yıla kıyasla düşüş kaydederken, PP kopolimer, LAYPE, AYPE, EPS ve PVC hacimleri global ölçekteki mali zorluklara ve tedarik zinciri aksaklıklarına rağmen dirençli kaldı.



G. Kore, en çok homo PP satanlar listesinde 4. sıraya geriledi; ancak kopolimerde payını artırdı

Türkiye 2024 yılının ilk yarısında 864.000 ton homo PP ithal ederken, bu rakam ithalatın yaklaşık 1 milyon ton olduğu 2023 yılının aynı dönemine kıyasla yaklaşık %15 oranında azaldı.

Suudi Arabistan 275.000 ton ile en büyük tedarikçi oldu, ancak pazar payı 2023’ün ilk yarısına kıyasla %39’dan %32’ye geriledi. Onu payını bir önceki yıla göre %17’den %19’a yükselten Rusya (167.000 ton) takip etti. Mısır, Güney Kore’nin yerini alarak 98.000 tonla üçüncü büyük tedarikçi oldu ve pazar payını %7’den %11’e çıkardı.

Bu arada, Güney Kore 86.000 tonla ana tedarikçiler listesinde üçüncü sıradan dördüncü sıraya geriledi. Ülkenin toplam ilk yarı ithalat hacmindeki payı %11’den %10’a düştü.

PP kopolimer ithalatı bu yılın Ocak-Haziran döneminde 234.000 tona ulaşarak yıllık bazda %10 artış gösterdi. Suudi Arabistan 48.000 ton ile bir numaralı kaynak olurken, tedarik sürelerinin uzaması nedeniyle pazar payı %28’den %21’e geriledi. Onu, şişkin navlun oranlarına rağmen payını %17’den %18’e çıkaran Güney Kore (42.000 ton) ve Belçika (30.000 ton) izledi.

AYPE ithalatı, 2021’in ilk yarısından bu yana en yüksek seviyede

AYPE ithalatı 179.000 ton ile bu yılın ilk yarısında %1’lik marjinal bir artışa ve Türkiye’nin 183.000 ton ithalat yaptığı 2021’den bu yana söz konusu dönem için en yüksek hacme işaret etti. Suudi Arabistan 23.000 ton ve toplam ilk yarı hacmindeki %13’lük payı ile en büyük tedarikçi olmaya devam etti. Ancak bu rakamlar 2023’ün aynı dönemindeki 28.000 ton ve %15’e kıyasla düşüş gösterdi. Suudi Arabistan’ı her ikisi de %12’lik pazar payı ile 22.000 tonla İspanya ve 21.000 tonla İran takip etti.

İlk yarı YYPE ithalatında yıllık %8 düşüş

ChemOrbis İstatistik Sihirbazı Pro’ya göre, 2024’ün ilk yarısında kümülatif YYPE ithalatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla %8 düşüşle 550.000 ton oldu. Suudi Arabistan, İran’ı geride bırakarak 125.000 tonla bir numaralı tedarikçi oldu ve pazar payını %18’den %23’e yükseltti. İran’ın Türkiye’ye YYPE ihracatı ise 113.000 tondan 98.000 tona gerileyerek tedarikçinin pazar payını %19’dan %18’e düşürdü.

Geçen yıl Türkiye’ye ihracat yapan en büyük beşinci ülke olan ABD, 74.000 ton ile üçüncü en büyük tedarikçi olurken, ülkenin toplam ilk yarı hacmindeki payı %8’den %13’e yükseldi.

ABD malı LAYPE, 2024’ün ilk yarısında İran’ı tahtından indirdi

Türkiye’nin ilk yarı LAYPE ithalatı yıllık bazda 362.000 ton ile çok az değişiklik gösterdi. ABD, Suudi Arabistan’ın yerini alarak 142.000 ton ile bir numaralı tedarikçi oldu ve pazar payını yıllık bazda %27’den %39’a çıkardı. Onu 104,000 ton ve %34’ten %29’a gerileyen payıyla Suudi Arabistan izledi. İran 25,000 ton ile üçüncü en büyük tedarikçi olmaya devam etti, ancak ülkenin payı %9’dan %7’ye düştü.

Yılın ilk yarısında mLAYPE ithalatı 2021’den bu yana en düşük miktara işaret ederken, 2023’ün ilk yarısına kıyasla %15 azalarak 66.000 tona geriledi. ABD 34.000 ton ile en büyük tedarikçi olmaya devam ederken, payını %32’den %34’e yükseltti. Birleşik Arap Emirlikleri pazar payını %7’den %10’a çıkararak 7.000 ton ile en büyük tedarikçiler listesinde ikinci sıraya yükseldi. Hollanda ise 6,000 tonla listede beşinci sıradan üçüncü sıraya yükselerek payını %6’dan %10’a çıkardı.

PVC, türev ürünlerdeki yavaşlığa rağmen çok az geriledi

PVC ithalatı Ocak-Haziran döneminde %0,8 azalarak 467.000 tona geriledi. Türkiye’nin en büyük PVC kaynağı 110.000 ton ile ABD olurken, ülkenin pazar payı yıllık bazda %23’ten %24’e yükseldi. ABD’yi Mısır ve Fransa (her biri 57.000 ton ve %12 pay) izledi. Geçen yılın en büyük üçüncü tedarik kaynağı olan Güney Kore’den yapılan ithalat 33,000 tona düştü. Pazar payı %2 azalarak %7’ye düşen ülke listede üçüncü sıradan altıncı sıraya geriledi.

İlk yarı PS ithalatı gerilerken, EPS hacimleri stabil kaldı

PS ithalatı ilk yarıda 74.000 ton olarak gerçekleşerek yıllık bazda %7,5’lik bir düşüşe işaret etti. Bu aynı zamanda ithalatın 73.000 ton olduğu 2021 yılından bu yana söz konusu yarı için görülen en düşük rakam oldu. Belçika 17.000 ton ile Türkiye’nin bir numaralı tedarikçisi olmaya devam ederken, pazar payı %22’den %23’e yükseldi. İran 15.000 ton ile Güney Kore’nin yerini alarak listede ikinci tedarikçi olurken, payı %5’ten %21’e çıktı. Bu arada, Güney Kore’nin payı %21’den %15’e gerilerken, bu ülkeden yapılan ithalat bir yıl önceki 17.000 tondan 2024 yılının ilk yarısında 11.000 tona düştü.

EPS’ye bakıldığında, ilk yarı ithalatı yıllık bazda 17.000 ton seviyesinde değişmedi. İran (5.000 ton), Çin ve Avusturya (her biri 3.000 ton) ve Rusya (2.000 ton) %30, %19-20 ve %13’lük pazar paylarıyla ana tedarikçiler oldu.

ABS ithalatı, Ocak-Haziran döneminde belirgin düşüş gördü

Ocak-Haziran döneminde, kümülatif ABS ithalatı yıllık bazda %15 düşüşle 76.000 tona geriledi. ChemOrbis İstatistik Sihirbazı Pro’dan elde edilen verilere göre, bu miktar son iki yılın en düşük seviyesine işaret etti.

En büyük tedarik kaynağı 45.000 ton ile yine Güney Kore oldu. İlk yarıdaki kümülatif hacim geçen yılın aynı dönemindeki 50,000 tondan düşse de, ülkenin pazar payı %55’ten %59’a yükseldi. Suudi Arabistan 8,000 ton ile Tayvan’ı tahtından indirerek ikinci en büyük satıcı oldu. Söz konusu Orta Doğu ülkesi pazar payını %9’dan %10’a yükseltti. Tayvan ise pazar payının %14’ten %8’e düşmesiyle beraber en büyük tedarikçiler listesinde üçüncü sıraya yerleşti. Bu ülkeden yapılan ithalat 13,000 tondan 6,000 tona düştü.

Çin ve Malezya, en büyük ithal PET tedarikçileri olmaya devam ediyor

Şişelik PET ithalatı 2024 yılının ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine kıyasla %22 azalarak 38.000 tona geriledi. Bu seviye son üç yılın en düşük rakamına işaret etti. Çin (25.000 ton) ve Malezya (5.000 ton) sırasıyla %67 ve %12’lik pazar paylarıyla Türkiye’nin en büyük tedarikçileri olmaya devam etti.

PET tekstil ithalatı ise bu yılın ilk yarısında %2 düşüşle 40.000 tona gerilerken, Türkiye’ye en çok ihracat yapan ülkeler Çin (18.000 ton) ve Malezya (10.000 ton) oldu. Çin’in toplam ilk yarı hacmindeki payı %56’dan %44’e düşerken, Malezya ise payını %22’den %25’e yükseltti.

Bu yılın ilk yarısında Türkiye’ye sadece 1 ton ihracat yapan Güney Kore’nin pazar payı %6’dan %2’ye gerileyerek ülkeyi en büyük tedarikçiler listesinde ikinci sıradan sekizinci sıraya düştü.