Navlun krizi, düşük sezon öncesinde hafifliyor

Ocak ayında keskin artışlar gören global navlun oranları, o tarihten bu yana düşüyor. Kızıldeniz krizi kalıcı olsa da, taşıyıcılar yeni normale adapte olmuş görünüyor. Yaklaşan düşük sezon ve Panama Kanalı Otoritesi’nin günlük slot sayısını artırmaya karar verdiği yönündeki son haberler de endişelerin giderilmesine yardımcı oldu.

Çin Yeni Yılı, talebe baskı kurdu

Hızlı tırmanış, Ocak ayının sonlarında sona erdi ve navlun oranları, Çin Yeni Yılı tatili nedeniyle azalan talebin nakliye faaliyetlerinin hızını kesmesi nedeniyle bir düzeltme dönemine girdi. Talep tatillerin ardından da anlamlı bir toparlanma gösteremedi.

Ayrıca, nakliyeciler ek kapasitelerle sevkiyatlarını yönetti ve böylelikle Afrika çevresinden dolanmanın yol açtığı daha uzun rotaya rağmen operasyonlarını optimize edebildi.

Global endeksler Şubat başından bu yana %10-14 düşüş gösterdi

Freightos verilerine göre, global konteyner navlun endeksi üç haftalık düşüşün ardından 11 Mart itibarıyla geçen haftaya kıyasla %7 azalarak 3.070$/FEU seviyesine geriledi. Söz konusu düşüşle birlikte Şubat ayından bu yana kaydedilen toplam düşüş %10’a ulaştı.

Drewry birleşik dünya konteyner endeksi, son altı haftada %14’ten daha fazla düşerek 11 Mart itibarıyla 40 footluk konteyner başına 3.287$ seviyesinde yer aldı. Bu arada, birleşik endeks bir önceki yılın aynı haftasında görülen seviyelerin %82 üzerinde bulunuyor.

Çin-Avrupa rotaları en büyük kayıpları gördü

Aralık ve Şubat ayları arasındaki yükseliş döneminde spot navlun oranları dört kattan fazla arttığı için söz konusu düşüşler, Çin-Avrupa rotalarında daha belirgindi. Bu nedenle, son 6 haftada kaydedilen toplam düşüş miktarı, önceki kazançlara kıyasla oldukça sınırlıydı.

Freightos’un son verilerine göre, Çin/Doğu Asya’dan Kuzey Avrupa’ya olan rota 11 Mart itibarıyla %4 azalarak 4.312$/FEU seviyesine geriledi. Akdeniz rotası da bir önceki haftaya kıyasla %10 azalarak 4.479$’a geriledi. Söz konusu rotalarda, Ocak ayındaki pik noktalarına kıyasla toplam düşüş Kuzey Avrupa için yaklaşık %21’e, Akdeniz için ise %34’e ulaştı.

Drewry’nin Şanghay-Cenova endeksi için açıkladığı son navlun oranları da 11 Mart itibarıyla %6 düşüşle 40 footluk konteyner başına 4.449$’a gerilerken, Şanghay-Rotterdam rotası %7 veya 294$ düşüşle 3.650$/FEU seviyesine geriledi. Son altı haftadaki toplam düşüş Şanghay-Cenova rotasında %30’a, Şanghay-Rotterdam rotasında ise %27’ye ulaştı.

Çin-ABD rotaları Şubat ortasından itibaren düşüşe geçti

Çin-ABD rotaları için spot fiyatlar Şubat ortasından itibaren yön değiştirdi. Yükseliş sırasında Çin-ABD rotalarında toplam kazançlar nispeten daha küçüktü. Dolayısıyla, düşüş sonraki süreçte daha yavaş bir hızda gerçekleşti.

Freightos’a göre, Çin/Doğu Asya - Kuzey Amerika Batı Kıyısı için son endeks 11 Mart itibarıyla %7 düşüşle 4.419$/FEU olurken, Doğu Kıyısı için endeks de %8 düşüşle 6.107$/FEU oldu. Freightos verilerine göre, bu güzergahlardaki fiyatlar son üç haftadır düşerken, Batı Yakası ve Doğu Yakası için toplam düşüş %9,6’ya ulaştı.

Drewry’nin aynı rotalara ilişkin verileri de Batı Yakası için 4.272$/FEU ve Doğu Yakası için 5.458$/FEU olan endekslerle düşüşler gösterdi. Söz konusu seviyeler haftalık bazda sırasıyla %5 ve %6’lık düşüşlere işaret etti. Son üç haftadaki toplam düşüş, Doğu Yakası için %12 ve Batı Yakası için %10 oldu.

Saldırılar devam ediyor, Kızıldeniz’de ilk kayıplar görüldü

Husilerin Kızıldeniz’deki saldırıları global denizcilik sektörünü sarsmaya devam etti. 3 Mart’ta Husiler İngiltere’ye ait bir ticari gemiyi batırdı ve batan gemi bölgeden geçen diğer gemiler için tehdit oluşturdu. Ayrıca, ABD, İngiliz ve Fransız güçlerinin ortak çabasıyla Husiler tarafından düzenlenen saldırılara karşılık verildi ve bu süreçte üç denizci hayatını kaybederek krizin ilk kayıpları verilmiş oldu.

Söz konusu gelişmeler, Kızıldeniz’deki krizin önümüzdeki dönemde de devam edeceği yönündeki beklentilere katkıda bulundu. Charles van der Steene, Maersk Kuzey Amerika bölgesel başkanı, CNBC’ye verdiği demeçte, “Kızıldeniz’de devam eden kriz kaynaklı lojistik aksaklıklar, 2024’ün ikinci yarısında da sürebilir,” dedi.

Navlun oranlarındaki düşüş devam edecek mi?

Devam eden krize rağmen, sektör uzmanları özellikle Ocak ayında uygulanan navlun artışları ve ek ücretlerin abartılı olduğunu düşünüyor. Uzmanlar, söz konusu dönemde artan belirsizlik ve harekete geçme aciliyeti göz önüne alındığında ücretlerin beklentileri aştığı konusunda hemfikir görünüyor. Bu nedenle, navlun oranlarının söz konusu yüksek seviyelerden düşmeleri gerekiyor.

Sektördeki kapasite fazlası göz önünde bulundurulduğunda, deniz taşımacılığı için düşük sezonun yaklaşması ve Panama Kanalı’ndaki ek günlük slotlar da navlun oranlarında daha fazla düşüşü destekliyor.

Ancak, fiyat artışlarından farklı olarak navlun oranlarında keskin bir düşüş de olası görünmüyor. Önceki kazanımların silinmesi ve Aralık ayının düşük seviyelerine geri dönülmesi, fiyatların önceki yılların en yüksek seviyelerine tırmanması kadar hızlı gerçekleşmeyebilir.