PLAST EURASIA 2023: Oyuncular, finansal zorlukların gölgesinde PP ve PE görünümünü masaya yatırdı

Global plastik sektöründen oyuncular, 22 Kasım’da başlayan 32. Plast Eurasia İstanbul Fuarı’nda bir araya geldi. Gündemde, Türkiye ve global piyasalardaki zayıf türev talep, dalgalı maliyetler nedeniyle düşük seyreden marjlar ve nakit akışındaki sıkıntılar yer alırken, oyuncular gelecek döneme dair temkinli beklentilerini paylaştı. Fuar, 25 Kasım’da sona erecek.

Sıcak gündem maddesi: Makroekonomik problemler

Global bir tüccar, “Fuarın ilk gününde alım ilgisi azdı. Oyuncuların çoğu, finansal sıkıntılara odaklanmış bir halde ilerleyen dönemde piyasaların gidişatıda dair daha iyi bir fikir sahibi olmaya çalıştı,” yorumunda bulundu.

Türkiye poliolefin piyasaları, yıl sonuna doğru faaliyetlerin durgun olması sebebiyle düşüş eğilimli seyretti. PP ve PE fiyatları, sanayicilerin rekabetçi karşı teklifleri doğrultusunda düşmeyi sürdürürken, diğer önde gelen piyasalarda görülen indirimler de bu zayıf tabloyu destekledi.

Durağan türev tüketim ve Orta Doğu, Rus ve ABD menşeli mallar için rahat seyreden arzın yanı sıra, sıkışık likidite PP ve PE piyasalarında alım ilgisini ilave düşürdü. Fuar esnasında derinleşen ekonomik sorunlara dikkat çeken sanayiciler, “Aylardır çok düşük karlarla çalışıyoruz. Tüketim azaldıkça, türev segmentlerdeki rekabet daha da kızışıyor,” dedi. Katılımcıların çoğu, temkinli faaliyetleri esas olarak pahalı banka kredilerine bağladı.

Mevcut durum, birçok sanayicinin fabrikalarını düşük işletim seviyeleriyle çalıştırmasına neden oldu. İstanbul Sanayi Odası ve S&P Global’in ortak yayımladığı verilere göre, Türkiye’nin Ekim ayı Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), imalat kanadında Eylül ayında kaydedilen 49,6 seviyesine kıyasla 48,4’ee geriledi. Bu rakam, imalatın üst üste dördüncü ay daralma alanında kaldığına işaret etti.

Bir PE işleyicisi, “Gıda ve hijyen ambalajı sektörlerinde talep, endüstriyel ambalaj sektörüne kıyasla bir nebze daha iyi. Düşük siparişler PE alımlarını ihtiyaç bazlı olarak sınırlandırırken, bazı oyuncular fiyat sorguları için fuarı bekledi,” yorumunda bulundu. Bir streç film üreticisi, yurtiçi nihai ürün piyasalarının müşteri kaçırmak istemeyen sanayicilerin arasındaki zorlu rekabetin gölgesi altında kaldığını belirtti.

Oyuncular, bazı sanayicilerin elverişsiz ekonomi nedeniyle faaliyetlerini durdurmayı düşündükleri ve finansal endişelerden dolayı bankaların plastik piyasasındaki oyunculara kredi verme konusunda temkinli bir tutum sergileyecebilecekleri konusunda endişelerini dile getirdi.

Yıl sonu durgunluğu, Aralık PP ve PE tahminleri üzerinde baskı kuruyor

Fiyatlar açısından, polieolefin oyuncuları satıcıların stok boşaltma ihtiyacı duyacak olmalarından dolayı PP ve PE fiyatlarında Kasım sonunda veya Aralık boyunca ilave düşüşler görülebileceğini düşünüyor. Tüketiciler de bilanço kapanışlarından dolayı yılı minimum stokla kapatmak isteyecek.

Halı ve çuval sektörlerinde bu yıl yüksek sezonun parlak geçmediği düşünüldüğünde, hızlı Rus malları PP piyasasında arzı rahat tutabilir. Geleneksel stoktan çıkma faaliyetleri göz önünde bulundurulduğunda, ABD’den agresif PE tekliflerinin Aralık ayında da belirli türler için Türkiye’ye gelmeye devam etmesi bekleniyor. Kış sezonu, poliolefinlerden üüretilen çeşitli uygulamalar için olan talebi daha da baltalayabilir.

Bu hafta, Suudi Arabistan malı PP rafya teklifleri CIF Türkiye, %6,5 gümrük vergisine tabi, peşin ödemeli bazında 930-950$/tonda stabil değerlendirildi. Orta Doğu menşeli AYPE, LAYPE C4 film ve YYPE film fiyatları sırasıyla 1000-1020$/ton, 950-970$/ton ve 980-1000$/ton değerlendirilerek, gösterge olarak stabil veya düşüş eğilimli seyretti.

Üreticiler, marj endişeleri nedeniyle indirimleri kontrol altında tutabilir

Bununla beraber, bazı oyuncular hem PP hem PE için çok fazla düşüş payı kalmadığını ve fiyatların dibe yaklaşmış olabileceğini düşünüyor. Mevcut maliyetler nedeniyle zayıf marjlarından şikayetçi olan petrokimya üreticileri, önümüzdeki haftalarda indirimlerin miktarını sınırlı tutabilir.

ChemOrbis’in haftalık ortalama verilerine göre, Suudi Arabistan malı CIF Türkiye bazlı PP rafya fiyatları bu hafta Çin’deki ithal seviyeler üzerinde yaklaşık 70$/tonluk bir prim taşıdı. İki piyasa arasındaki fark, PE türleri için ise 50-60$/tona kadar daraldı. Bir tüccar şu yorumda bulundu: “Çin’in önümüzdeki dönemde aynı seviyelerde seyretmesi durumunda, Türkiye dip seviyelere yaklaşabilir ve Ocak ayında yükselişe geçmeden önce stabilize olabilir.”

Üretim maliyetleri, üreticilerin marjları üzerinde baskı kurmaya devam ederken, talep yetersiz kalırsa PP ve PE üreticileri üretim kesintilerini derinleştirebilir veya tesislerini bakım duruşuna alabilir. Böyle bir durumda piyasalar toparlanabilir ve PP ile PE fiyatları da Ocak ayına doğru veyas söz konusu ay itibarıyla yükselişe geçebilir.

Faiz oranlarının yüksek seyretmesi beklendiğinden, analistler 2024 boyunca türev tüketimde somut bir canlanma beklemiyor. Bu durum, sıkı para politikaları gevşetilmeye başlayana dek orta vadede türev PP ve PE piyasalarında güçlü bir yükselişi engelleyebilir.