Türkiye PP ve PE piyasaları, artışları Aralık ayına taşımaya hazırlanıyor

Poliolefin piyasaları Kasım ayının son günlerini yükseliş faktörlerinin etkisinde geçirdi. COVID-19 pandemisi yeniden zirveye tırmanarak dünya genelinde kısmi kısıtlamaları getirse de ufukta tedarikçilerden yeni PP ve PE artışları görünüyor.

Görünümü yükselten faktörler şöyle sıralanabilir:

• Lojistik sorunlar tedariki azalttı
• Çin’in kurduğu artış baskısı büyüdü
• Petrol, aşı umutlarıyla haftalık 3-4$/varil yükseldi
• Artan navlun ve hammadde fiyatları satıcıları destekledi



Türkiye 7 aydır çoğunlukla yükselse de Çin’i yakalayamadı

Türkiye’de PP ve PE fiyatları, Mayıs ayından bu yana çoğunlukla yukarı yönlü bir eğilim izliyor. Ancak zamlar Çin’in ithal piyasasındaki artışları yakalayabilmiş değil. Dolayısıyla, yükselen Çin pazarı bir süredir Türkiye’deki satıcılar üzerinde baskı kuruyor.

Önceki aylarda, daha belirgin zamları dizginleyen kilit sebeplerden en önemlisi dalgalı kurlardı. Dolar/Lira paritesi Kasım ayının ilk günlerinde 8,54’ü görerek tarihi bir rekor kırarken euro da 10 seviyesine vurmuştu. Lira, Merkez Bankası’nın son 2 yılın en sert faiz artış kararını açıklamasının ardından, önceki kayıplarının bir kısmını geri aldı.

Liranın önceki kayıpları pek çok plastik hammadde işleyicisini temkinli bir tutuma sokarken özellikle ihracat odaklı olmayan alıcılardan gelen talebi de kısıtlı tuttu. Alımlar ihtiyaçlarla sınırlı kalırken halı gibi ihracatı iyi giden bazı nihai ürünler bu durumun istisnasını oluşturdu.

Kasım boyunca, PP elyaf ve AYPE talebi canlı giderken LAYPE ise ayın büyük bir bölümünde en zayıf performansı gösteren ürün oldu. ChemOrbis Fiyat Endeksi’nin haftalık ortalama verilerine göre, Türkiye’de ithal mallar LAYPE ve AYPE için halen Çin’in 70-100$/ton altından işlem görüyor. YYPE ve homo-PP’nin primi ise 30$/tonu geçmiyor.

Bu arada, yurtiçi üretici Petkim’den peş peşe gelen zamların PP ve PE piyasalarındaki yükselişe destek verdiğini belirtmekte yarar var.

Suudi üreticinin Çin’e zamları dikkat çekti

Önde gelen Suudi Arabistanlı bir üretici Çin piyasasına Aralık ayı için sert zamlarla yaklaştı. Öyle ki, üreticiden yeni fiyatlar aylık bazda AYPE için 200$/ton, LAYPE C4 film için 100$/ton, YYPE film için 80$/ton ve homo PP rafya için de 130$/ton yükseldi. Bu gelişme Perşembe günü Türkiye piyasasında da yankı buldu.

Yuanın dolar karşısında değer kazanması da Çinli alıcıların ithal PP ve PE mallarına yönelik talebini canlı tuttu. Kasırgaların ardından ABD’den pek mal çıkmayışı denizaşırı mal arzını sıkışık tutarken, Asya’daki gemi ve konteyner yokluğunun halihazırda tedariki sınırladığı görüldü.

“Son fiyat artışlarını Çin’deki yükselişe bağlıyoruz. Zira Çinli alıcılar haftalardır tonajlı mal çekiyor. 2. dalga salgın ve gemi sayısının azalması alıcılarda mal bulamama kaygısı yarattığından Türkiye’deki talep de hareketli.”

Büyük Ölçekli Bir Sanayici

Satıcılar, yükselen Çin ve navlunlar nedeniyle Kasım satışlarını durdurdu

Büyük tüccarlar Çin’deki hızlı zamlar ve yükselen navlun bedelleri ekseninde yeni fiyat oluşturmakta zorlandı. Çoğu gelecek haftaya dek yeni teklif vermemeyi tercih ediyor. Bir tüccar şu yorumu yaptı: “Stokların da azalmasıyla PP ve PE fiyatları haftanın başından bugüne değişti. Çin’deki yükselişi gözlemlemek amacıyla Kasım satışlarımızı kapattık.”

Bu arada, işleyicilerin Türkiye ve Suudi Arabistan arasındaki gayrı resmi anlaşmazlığın çözülmesiyle birlikte Suudi mallarını alırken dahilde işleme belgelerini sorunsuz bir şekilde kullanabildikleri belirtildi.

Hammadde zincirinden PP ve PE’ye destek

Asya’da spot olefin fiyatları, bu hafta artışlarına yenilerini ekleyerek poliolefinlerdeki güçlü eğilime katkıda bulundu. Kısıtlı tedarik ve sağlıklı talep ışığında gerek etilen gerekse propilen CFR Çin 1000$/ton eşiğine yaklaştı.

Şüphesiz, aşı iyimserliğiyle haftalık bazda 3-4$/varil yükselen global ham petrol piyasaları da hammadde zincirinde havayı güçlü tuttu.

Avrupa’ya bakıldığında, Aralık ayı beklentileri özellikle AYPE için görülen arz sorunları ışığında tedarikçilerin izlediği kuvvetli tutum ile şekillendi. Bu arada, yeni etilen ve propilen kontratlarının değişmemesi veya cüzi bir artışla yapılması bekleniyor. Bir oyuncu, “Poliolefin satıcıları Kasım sonu için fiyatlarını yükseltti veya sipariş alımını durdurdu. Zira bölgede hava bir miktar iyileşti,” şeklinde konuştu.