Türkiye PP ve PE piyasaları, yılın ikinci yarısına hassas koşullarda ancak güçlü giriyor

Tüm polimer piyasaları gibi, Türkiye şu ana dek türbülanslı bir yıl geçirdi. Öyle ki COVID-19 pandemisinin oyunun kurallarını baştan yazan etkileri fevri fiyat hareketlerini beraberinde getirdi. Yılın ikinci çeyreği polimer fiyatlarında keskin düşüşlerle başladıktan sonra, Mayıs ortasında yukarı dönüş yaşandı.

Mart sonundan Mayıs ortasına uzanan dönemde, sert inen maliyetler ve dünya genelinde virüsün vurduğu talep, PP ve PE piyasalarının son yılların en düşük seviyelerine çekti. Bu gerilemenin lojistikteki ciddi aksamalara aldırmadığını da hatırlamakta fayda var. Dünyanın hemen her yerinde uygulanan karantinalar ihracatı azaltırken, söz konusu dönemde kapasite kullanım oranlarının gerilemesiyle hammadde alımları minimumda tutuldu.

Ancak, her iki ürünün fiyatları da geçen ay rotasını yukarı çevirdi. Zira ekonomilerin aşamalar halinde yeniden açılması ve süren virüs salgınının gıda ambalajı ve medikal ürünler başta olmak üzere belirli mamullere talebi artırması Türkiye piyasasında artışları tetikledi. Ham petrol piyasalarının nispeten iyileşen talep görünümü sayesinde yükselmesi de eğilime destek verdi.

ChemOrbis verilerine göre, ithal homo PP fiyatları, düşüş eğilimi esnasında toplamda %25 civarında geriledi. ithal homo PE için ise kümülatif düşüşler %20-24’ü buldu. Sonradan Mayıs ayında yaşanan yön değişikliğinin akabinde, PP teklifleri haftalık ortalamada kaybının %15-20’I kadarını geri aldı. PE fiyatları da %15-22 yükselmiş bulunuyor.



PE’de görünüm neden PP’den biraz daha güçlü?

İthal homo PP fiyatları talebin hız kesmesiyle beraber son iki haftadır çoğunlukla stabil seyretti. Hatta bu hafta millileşmiş piyasa hafif bir gevşeme dahi gösterdi; ancak Çin’de süren yukarı yönlü eğilim ithalleri mevcut seviyelerinde güçlü tuttu. Oyuncular, “PP rafya için CFR Türkiye bazlı %6,5’e tabi 920$/tonun, elyaf için de 950$/tonun üzerindeki fiyatlar seyrekleşti. Zira fazla fiyat sorgusu dönmüyor,” yorumunu yaptı.

ChemOrbis’in haftalık ortalama verileri, Türkiye’de ithal homo PP fiyatlarının Çin üzerinde halen 80$/ton prim taşıdığını ortaya koyuyor. Bu durum bir noktada satıcılardan daha fazla malı Türkiye’ye çekebilir. Ancak, PE’nin taşıdığı prim 27-44$/ton civarında kaldı.

Temmuz için ilave ancak daha ufak PE zamları kapıda

Temmuz ayının kapıda olduğu bugünlerde oyuncular yeni aya ilişkin beklentilerini dile getirdi. Spot nafta ve olefin fiyatları, Haziran ayının büyük bir bölümünde düzenli artışlar gösterdi. Bu durum, Orta Doğulu PE tedarikçilerinin sakin talebi de göz ardı etmeyerek ufak zamlarla pazara dönebileceği kanısını oluşturdu.

PE’de yeni artış girişimleri olabileceği görüşü Avrupa ve Asya’da son ayların en yüksek seviyesinde yer alan etilen fiyatlarının yanı sıra Türkiye’de ithal tekliflerin Çin üzerindeki düşük primine dayanıyor. Bu durum, Orta Doğu dışındaki menşeleri satan satıcıların güçlü duruşunu korumalarını teşvik edebilir. Bazı büyük tüccarlar Amerikan LAYPE ve YYPE için 800$/ton altını beklemediklerini ifade etti.

Bir alıcı, gelecek hafta çıkmasını beklediği Orta Doğu menşeli AYPE tekliflerinin 900$/ton, LAYPE ve YYPE tekliflerinin ise 850$/tondan geleceğini düşünüyor.

Piyasalarda zıt yönlü faktörlerin etkisi sürüyor

Global piyasalarda talebin gidişatı olası ilave bir yükselişin boyutunu belirleyecek kilit faktör olabilir. Asya, Amerika ve Afrika’da virüs vakalarının yeniden artması hassasiyetin sürmesine neden oluyor. Çin’deki güçlü eğilim ve talep iyileşmesinin sürdürülebilirliği de daha uzun vadede mercek altında olacak.

Oyuncular, “Çin’de faaliyetler belli bir seviyede sürer ve netback yüksek kalırsa, gelecek ay ithal PE satıcıları Türkiye’ye fazla kota yollamayabilir,” yorumunu yaptı.

Türkiye’ye gelindiğinde, Avrupa’da artması beklenen monomer kontratları ve AYPE türleri ile YYPE boruluk 100 gibi ürünlerde malın dar oluşu fiyatları destekleyecek. Resmin bütünü ise, 2. dalganın yerel ve global ekonominde oluşturabileceği etkiler ve ham petrol piyasalarının yakından takibini mecburi kılıyor.

Bazı oyuncular, PP fiyatlarının yılın ikinci yarısına girerken mevcut seviyelere yakın seyredeceği kanısında. Zira alıcıların bir miktar stoku mevcut. PE için ise mütevazı zam açıklamaları olası görülüyor, ancak işlemlerin stabil seviyelerden tamamlanma ihtimali de doğabilir. Bazılarına göre piyasa Temmuz ayından sonra gevşeyebilir.