Türkiye’de, AYPE’nin LAYPE ve YYPE üzerindeki primi kayboldu

PE piyasası, 2023 yılının ilk üç ayındaki yükseliş eğiliminin ardından 2. çeyreğe aşağı yönlü başladı. Orta Doğu’daki bakım duruşu sezonunun sona ermesi, önceden alınan Rus mallarının varışı ve zayıf talep Türkiye’de fiyatlardaki düşüş eğiliminin arkasındaki ana sebepler olarak gösterildi.

Bu arada, daha zayıf talep-arz dinamikleri sebebiyle diğer türlere kıyasla AYPE’de daha sert düşüş görülmesi piyasanın ana gündem maddesini oluşturdu. Bu durum, türev segmentlerden gelen zayıf talep nedeniyle AYPE fiyatlarının daha fazla baskı altında olduğu Asya ve Avrupa da dahil olmak üzere diğer piyasalarda da geçerliydi.

Bu hafta PE, Türkiye’deki rahatlayan tedarik ile zayıf alım ilgisine teslim oldu ve yeni Orta Doğu menşeli teklifler Mart ayına kıyasla önceki beklentilere paralel olarak geriledi. Global petrol fiyatlarındaki son artış, üreticilerden düşüşlerin önüne geçemedi. Ramazan durgunluğu ve Mayıs seçimleri öncesi belirsiz olan görünüm sebebiyle zayıf seyreden talep, bu durumun arkasındaki başlıca sebep olarak gösterildi.

Tüm PE türlerinde fiyatlar ilk kez başa baş seviyede

Orta Doğu menşeli AYPE fiyatları haftalık bazda 50$/ton düşüşle CIF Türkiye, %6,5 gümrük vergisine tabi bazında 1100-1130$/tonda değerlendirildi. Filmlik LAYPE C4 ve YYPE, sırasıyla 30-40$/ton ve 70-80$/tonluk düşüşle aynı koşullarla 1100-1130$/tona geriledi.

ChemOrbis’in haftalık ortalama verilerine göre, bölgedeki tedarikçilerin fiyatları Mart ayı sonuna kıyasla %3-6 (35-75$/ton) geriledi. Aralık dahilinde, üreticiler AYPE için 100$/tonu aşan daha keskin düşüşler uygulamak zorunda kaldılar. Zira üreticiler Petkim’in agresif yurtiçi tekliflerinden kaynaklanan baskıya yenik düştüler.



Yukarıdaki ChemOrbis grafiğinde de görülebileceği gibi, ithal AYPE, filmlik LAYPE C4 ve YYPE şimdilerde başa baş seviyede işlem görüyor. Oyuncular, “CIF 1100$/ton, son zamanlarda Orta Doğu menşeli tüm PE türleri için yaygın bir seviye haline geldi,” yorumunu yaptı.

AYPE’nin, diğer PE türleri üzerindeki primi geçmişte de zaman zaman daralmıştı. Ayrıca LAYPE ve YYPE, tarihsel verilere bakıldığında sık sık başa baş seviyede işlem gördü. Bununla birlikte, ChemOrbis’in veri toplamaya başladığı 2008’den bu yana ilk kez üç ürün tek bir seviyede fiyatlandırıldı.

Petkim ve ithal AYPE satıcıları arasında kızışan rekabet

İthal AYPE satıcıları, yurtiçi üretici Petkim’den Mart ayından bu yana gelen peş peşe düşüşlerin yanı sıra 1. çeyreğin başında bağlanan malların gelişi ve zayıf nihai talebin baskısı altında. Yurtiçi AYPE piyasası, ithal teklifler ile yaşanan rekabet ve yeterli hazır tedarik sebebiyle %10’dan fazla (175$/ton) geriledi.

Söz konusu tabloya, Paskalya tatili öncesinde Avrupa’dan yavaş olan alım ilgisinin Petkim’in bölgeye AYPE ihracatını sınırlaması ve blok içinde devam eden resesyonun etkisi de eklendi.

Genel olarak, yakın vadede beklentiler PE piyasasındaki talep endişeleri ve yeterli tedarik nedeniyle halen zayıf. Bununla birlikte bazı oyuncular, fiyatların dramatik düşüşlerin ardından diğer ürünlere kıyasla primini kaybetmesi nedeniyle AYPE için dibin yaklaşıp yaklaşmadığını sorgulamaya başladı. Oyuncular, ilerleyen dönemde Çin’in ithal PE piyasasının petrol fiyatlarındaki son artışa yanıt verip vermeyeceğini izleyecek.