Türkiye’de bayram öncesi polimerlere durgun talep hakim, ancak navlun desteği sürüyor

Çoğu polimer için fiyatlar, Haziran ayında düşen hammadde zincirine kayıtsız kaldı. Zira lojistik sıkıntılar nedeniyle nakliye maliyetlerinde görülen artışlar satıcılara fiyatlarını yükseltmek için destek sağladı. Ancak, son dönemde zayıflayan talep ön plana çıktı ve tedarik kesintilerinin önüne geçerek daha büyük fiyat artışlarını sınırladı.

PP, tedarik daha sıkışık olduğundan PE’den güçlü seyretti

ChemOrbis’in haftalık ortalama verilerine göre, poliolefin piyasalarında ithal vergiye tabi Orta Doğu menşeli fiyatlar navlun rallisinin desteğiyle bir ay öncesine kıyasla %1-3 (20-40$/ton) yükseldi.

PP, azalan tedarikin hammadde piyasalarının gidişatından bağımsız olarak fiyatları yukarı çekmesiyle Mayıs ayında yükseliş eğilimine öncülük etti. Takiben, geçen ayın sonlarında stabilize olan PE, Haziran ayında bazı AYPE türleri için azalan ithal arzın desteğiyle artışa geçti.

Bu arada, LAYPE ve YYPE film zamları, talebin durgun olması ve tedarikin iki tür için de yeterli olması nedeniyle AYPE’yi yakalayamadı. Yine de, Rekabetçi Amerikan PE mallarının kaybolması ve katkılı LAYPE için arzın kısıtlı olması tedarikçileri desteklemeye devam etti. Bununla birlikte, YYPE türleri üzerinde İran’dan bol arzın baskısı sürdü. Bir tüccar, "AYPE alıcıları bile uzak Orta Doğu malları için CIF 1200$/ton seviyesinin üzerinde fiyat ödemek istemedi. Zira arz her tür için sıkışık değil ve PE talebi PP kadar güçlü seyretmedi," dedi.

PP’yi PE’den güçlü kılan faktörlerden biri de Uzak Doğu Asya’dan mal çıkmamasıydı. Liman yoğunluklarının yol açtığı konteyner kıtlığı ve ve yükselen navlun oranları, Güney Kore ve Çin mallarının Türkiye’ye ulaşmasını engelledi. PP kopolimer tedariki derinleşen tedarik kısıtlamalarından etkilenirken, özellikle rafya olmak üzere homo PP fiyatları da Rusya’dan sınırlı spot hacimler ve Suudi Arabistan malları için teslimat sürelerinin üç aya ulaşması nedeniyle artışlar kaydetti.

Oyuncular, "Haziran’ın ilk yarısında PP talebi PE’ye kıyasla biraz daha iyi seyrederken, rafya azalan yurtiçi arz ve mevsimsel faktörler nedeniyle öne çıktı. PP elyaf talebi ise o kadar güçlü değildi," yorumunu yaptı.

Sakin türev piyasalar PVC zamlarına ket vurdu

PVC, tüm polimerler arasında yükselen navlun oranlarına en geç yanıt veren ürün oldu ve ithal K67 fiyatları Mayıs sonu seviyelerine kıyasla %3-5,5 (30-45$/ton) artış kaydetti. ChemOrbis’in haftalık ortalama verilerine göre, bu miktar Hindistan ve Mısır gibi diğer piyasalarda görülen 60$/tona varan artışlara kıyasla ufak kaldı.

Asya’daki son artışları Önde gelen Tayvanlı bir üreticinin Asya’da Haziran tekliflerini yükseltmesi ve Hindistan’da iyileşen talep tetikledi. Ayrıca, Güney Kore ve Tayvan’daki limanlarda bildirilen sevkiyat sorunları göz önünde bulundurulunca, Temmuz beklentileri üreticinin daha büyük zamlar uygulama olasılığını göz ardı etmiyor. Madalyonun öbür yüzünde, Çin’den tedarik aksamaları muhtemelen yurtiçi PVC tedarikinin artmasına neden olarak artışları dengeleyecek.

PS ve ABS, düşen stiren fiyatlarına tepki verdi

İthal fiyatların global tedarikçilerden düşen hacimlerden destek bulduğu ve düşen hammadde maliyetlerine kayıtsız kaldığı PP, PVC ve PE piyasalarının aksine, stirenikler Haziran’ın ilk yarısında aşağı yönlü düzeltmeler gördü. Öyle ki tatil rehaveti, stiren fiyatlarındaki düşüş ve pazara bazı gecikmeli malların girmesi sonucu alıcıların beklemeye geçmesi gibi etkenler fiyatların düşmesine yol açtı.

PS için, Güney Kore teklifleri lojistik krizinden destek görmeye devam ederken, satıcılar alıcılardan gördükleri sert direnç nedeniyle tekliflerini düşürmek zorunda kaldı. Fiyatlar, Avrupa’da düşen spot stiren fiyatları nedeniyle Mayıs’a kıyasla gerileyen yurtiçi ve Avrupa tekliflerine teslim olarak stabilize oldu.

ABS piyasasında, yurtiçi teklifler rahatlayan tedarik nedeniyle ithaller üzerinde primden yoksun kalırken, ithal satıcılar uzak mallar için alım iştahını canlandırmak için zamlardan geri adım attı.

Şişelik PET artışları sendeledi, fiyatlar çoğunlukla stabilize oldu

Uzak Doğu Asya’dan artan taşımacılık maliyetleri Mayıs sonunda şişelik PET piyasalarını etkiledi ve hem ithal hem de yurtiçi fiyatlar artış eğilimli seyretti. Yine de, tatil öncesi talep satıcıların zam hedeflerini desteklemeye yetmedi ve artışlar 15-30$/ton (%1-3) ile sınırlı kaldı.

Geçen hafta geriledikten sonra kayıplarının bir kısmını telafi eden ham petrol fiyatlarındaki dalgalanma ve alıcılar arasında yaygın olan “bekle ve gör” tutumu, bu hafta şişelik PET fiyatlarının stabil seyretmesine yol açtı. Satıcılar, "Yükselen teslimat maliyetleri uzak mesafeli ithal mallara yönelik talep üzerinde baskı kurdu ve alıcıları mütevazı ihtiyaçlarını yurtiçi piyasadan karşılamaya itti," dedi. Bir yanda yüksek navlun oranları ve sezonsal umutlar, diğer yanda Asya’daki stabil veya gevşeme eğilimli teklifler arasında, piyasanın tatilin ardından yeniden artıp artmayacağı henüz belli değil.

Bayram sonrasına ilişkin soru işaretleri söz konusu

Taşımacılık sorunlarının yakın zamanda hafiflemesi beklenmediğinden, tüm piyasalar yüksek navlun fiyatlarından destek görmeye devam edecek. Ancak, Türkiye’deki oyuncular tatil sonrası talep görünümü konusunda birbirinden farklı yorumlar yapıyor. Tüccarlara göre, poliolefin ve PVC fiyatları, nakliye maliyetleri artmaya devam ederse yeni zam girişimlerinin eşiğinde görünüyor. Asya’daki ithal fiyatlar baz alınarak yapılan netback hesaplamaları, Türkiye’deki ithal PVC ve PE fiyatları üzerindeki yukarı yönlü baskının devam ettiğini gösteriyor.

Satıcılar, resin talebindeki son yavaşlığı doğruladı. Ancak, Kurban Bayramı tatilinden hemen sonra faaliyetlerde geleneksel bir artış görmeyi umuyorlar. Tüccarlar, “Üreticiler uzun tatil sırasında faaliyetlerini geçici olarak durdurmayı planlıyor. Yine de, resin satıcıları kanadında daralan marjlar ve teslimat sorunları nedeniyle oluşabilecek ilave artışlardan kaçınmaya çalışabilirler,” dedi. Bu arada işleyiciler, konteyner sıkıntısına ilaveten Avrupa genelinde yaklaşan yaz tatilinin de ihracat üzerinde potansiyel bir baskı kuracağına işaret etti.

Oyuncular, “Yüksek faiz oranları, kısa vadede inşaat sektöründe anlamlı bir iyileşme beklenmediğinden, muhtemelen tüketimi baltalayacak. Gıda ambalajları, turizm sezonu sebebiyle polimer sektörünü bir dereceye kadar destekleyebilir. Gözler resin tedarikinde kalacak,” dedi.

Bir ambalajcı, “Makroekonomik sıkıntılar 2024’ün 2. yarısına doğru devam ediyor. Bayram sonrası talepte büyük bir artış beklemiyoruz. Yine de, türev segmentler belirli uygulamalar için yüksek yaz sezonundan destek görebilir. Lojistik sıkıntılar, alıcıları sonbahar teslim mallar için düzenli alım yapmaya itebilir. Zira genellikle söz konusu dönemde ihracatın global olarak yaz tatillerinin ardından toparlandığı biliniyor,” dedi.