Türkiye’nin PP ve PE piyasalarında hava, Çin’deki hafif kırılmadan etkilenmedi

Türkiye’nin poliolefin piyasaları 2020’yi güçlü bir tonda kapamaya hazırlanıyor. Derinleşen lojistik sorunlar ve sağlıklı talep neticesinde, Aralık ayı işlemlerine hatırı satılır zamlar yansıdı. Üstelik Çin’deki gevşemeye karşın Türkiye’de Ocak ayı için hava gücünü korudu.

Aslında, Çin’in ithal ve yurtiçi piyasaları Aralık ayının büyük bir kısmında stabil ve yumuşama eğilimli seyretti. Eğilimin sendelemesinin ardında, Dalian Emtia Borsası’nın dalgalı seyir ve yıl sona ermeden geleneksel olarak yavaşlayan talep yatıyordu.

Çin’deki birçok kentte soğuk hava koşulları sebebiyle elektrik kullanımına sınırlama getirildi. Türev tesisleri hedef alan çevre denetimleri de faaliyetlere ket vuran bir diğer etken oldu. Madalyonun öteki yüzünde ise, sınırlı denizaşırı tedarik çoğu PP ve PE türünde aşağı yönlü düzeltmeleri sınırladı denebilir. Arzın nispeten bol olduğu YYPE hariç.

* Tam boyutlu Ürün Özet Görünümü için görseli üzerinde sağa tıklayarak yeni sekmede açınız.



Peki, Türkiye yıl sonu durağanlığına niçin sınırlı tepki verdi?

Ocak mallarının bir kısmı halihazırda artışlarla satıldı

Alıcı ve satıcılar, Ocak mallarının bir kısmının halihazırda Aralık ayında satıldığını doğruluyor. Suudi Arabistanlı bir üreticinin bir distribütörü, ChemOrbis’e yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Aralık ayının ilk yarısında yetersiz tedarikin de etkisiyle talep epey hareketliydi. Taşımacılıkta ekipman sıkıntısı ve pandemi sebebiyle liman işleyişinin sekteye uğraması alıcılar arasında paniğe yol açarak alımı tetikledi.”

ChemOrbis’in haftalık ortalama verilerine göre, ithal homo PP fiyatları 3 hafta zarfında rafya için 62+/ton (%4,7) ve elyaf için de 85$/ton (%6) yükseldi.

Gelecek ay yeni zam girişimleri bekleniyor

Oyuncular, daha önce aylık işlemlerini tamamlamalarının ardından bu hafta bekle-gör politikası izledi. Yükselen navlun maliyetleri ve İsrail, Güney Kore, Hindistan, Özbekistan, ABD ve Azerbaycan’dan kaynakların yokluğu, satıcı cephesinde havayı kuvvetli tuttu.

Tüccarlar, “Avrupalı PP ve PE üreticileri Ocak ayının ikinci haftasından önce Noel tatillerinden dönmeyebilir. Bu durum bölgeden teklifleri sınırlayacaktır. Ocak olefin kontratlarında beklenen artışlar da görünümü güçlendiriyor,” şeklinde konuştu.

Bazı oyuncular Çin’de bu hafta 620.000 ton olarak bildirilen yurtiçi poliolefin stoklarının kısa vadede fiyat düzeltmelerini derinleştirecek kadar yüksek olmadığına işaret ediyor. Bir tüccar, “Ayrıca, süregelen konteyner yokluğu Çin’deki yavaşlamayı bir ölçüde dengeleyebilir ve indirimleri sınırlayabilir,” dedi.

Netback iyileşti, olası zamların miktarını belirsiz

Orta Doğu’dan resmi Ocak ayı PE teklifleri henüz açıklanmadı. Ancak alıcılar bölgeden kotaların sınırlı kalması halinde bazı ek zamlar duymayı bekliyor. Suudi Arabistanlı bir üreticinin bir distribütörü, “Tedarikçimiz artış planlıyor, ancak miktar şimdilik belirsiz,” şeklinde konuştu.

Birkaç tüccar belirli ürünlerde arz sıkıntısı nedeniyle 50-60$/tonluk zamlardan söz etse de, PE işleyicileri 20-30$/tonluk artış taleplerini daha olası buluyor. Bir alıcı, “Navlunların Şubat ortasına dek rahatlamayacağının farkındayız. Türkiye’de talep desteklerse ve Çin daha belirgin düşmezse fiyatlar bir miktar artabilir. Ancak piyasa Ocak sonu veya Şubat ayında yön değiştirebilir. Şimdilik tahminde bulunmak zor,” dedi.

* Tam boyutlu Ürün Özet Görünümü için görseli üzerinde sağa tıklayarak yeni sekmede açınız.



PP alıcıları, gelecek ay pazarın Aralık rakamlarına eş veya yakın seviyelerde oturacağına inanıyor. Bir imalatçı, “Ocak için belli ki fazla mal yok. Ancak Türkiye’nin Çin üzerinde halihazırda epey primi var ve bu sürdürülebilir bir şey değil. Dolayısıyla işlemlerde ilave zam beklemiyoruz. Türkiye ithal malları çekerse gelecek ayın sonraki günlerinde ufak indirimler dahi görülebilir,” yorumunu yaptı.

Ayrıca, yakında çuval sektöründe düşük sezon başlayacağından PP oyuncuları talebin bir müddet sakin gideceğini belirtti. Benzer şekilde bir PE işleyicisi de, “Doğu’daki kentlere kar düşmeye başladığından yurtiçi nihai talep durulabilir. Avrupa’ya ihracatı olan sanayiciler halihazırda yıl sonu tatillerinin etkisini hissediyor,” dedi.

ChemOrbis verileri, Türkiye’de AYPE fiyatlarının haftalık ortalamada Çin ile başa baş seviyede olduğunu gösteriyor. Ancak tüm menşelerin oluşturduğu genel LAYPE C4 film ve YYPE film ortalamaları sırasıyla 83$/ton ve 147$/ton prim taşıyor. Bu da alıcıların neden ilave zam olasılığına temkinli yaklaştığını açıklıyor.

Pahalı nakliye bedelleri satıcıları destekliyor

Yine de, COVID-19 pandemisinin etkileriyle yükselen navlun fiyatları ve ekipman sıkışıklığının, global emtia piyasalarını Şubat ortası veya Mart başına dek etkilemeye devam edeceği düşünülüyor.

Oyuncular bu hafta İran’dan yeni yükleme PP ve PE tekliflerini kayda değer artışlarla aldıklarını bildirdi. Tüccarlar, “Ülkeden navlunlar 100$/tonu aştı ve İran’dan gelen son ihracat teklifleri çalışılmaz bulundu. Yeni mala girmek yerine eldeki stoklarımızı satmayı düşünüyoruz,” dedi.

Orta Doğu’da ilk çeyrek için bazı bakım duruşlarından söz ediliyor

Tedarik cephesinde, Suudi Arabistanlı bir PP üreticisinin Mart ayında bakım çalışması planladığı belirtildi. Orta Doğulu bir PE üreticisinin de Şubat ayında planlı bir bakım duruşu gerçekleştireceği söyleniyor, ancak haberin yazıldığı esnada bu bilgi yaygın biçimde doğrulanmadı. Söz konusu duruşlar gerçekleşirse, Türkiye’deki iştah kabartan marjlara rağmen bölgeden kotalar fazla artmayabilir.

Çin’in tatil sonrası alım performansı yakın markajda kalacak

Türkiye’deki oyuncular yeni poliolefin tekliflerinin yılbaşı tatilinin ardından çıkmasını bekliyor. Öyle ki gelecek hafta çalışma günleri bakımından kısa olacak. Birbirinden farklı dinamikler ışığında piyasaların hangi seviyelerde oturacağı şimdilik belirsiz. Salgın kaynaklı belirsizlikler ve Çin’in Şubat’ın ikinci yarısı tatilden döndüğünde sergileyeceği talebe dair farklı görüşler, orta vade görünümünü bulanıklaştırıyor.