Asya PS, ABS piyasaları ABD’nin vergi kaosundan etkilendi; ihracat talebi yavaşladı

Asya’nın PS ve ABS piyasaları, ABD’nin Çin ve Güneydoğu Asya mallarına uyguladığı son vergi artışlarının ardından önemli bir baskı altına girdi ve talep başlıca imalat sektörlerinde ciddi şekilde azaldı.

Çin’in ABD mallarına uyguladığı vergileri %125’e ve ABD’nin de Çin mallarına uyguladığı vergileri %145’e çıkarmasıyla tırmanan karşılıklı vergi artışları, bölgedeki tedarik zincirlerinde şok etkisi yarattı. ABD, çoğu ülkeye yönelik gümrük vergilerinde 90 günlük bir erteleme uygulasa da, neredeyse tüm ithalatına %10’luk genel bir vergi uygulamaya devam etti.

Ev aletleri, oyuncaklar, elektronik, otomotiv parçaları ve ambalajda yaygın olarak kullanılan stirenik resinler, bu vergi kaynaklı talep düşüşünün faturasını ağır bir şekilde öderken; bu durum fiyatlarda düşüşlerin sürmesine yol açtı.

Fiyatlar, Çin tekliflerinin Güneydoğu Asya piyasalarını baltalamasıyla son yılların en düşük seviyelerine geriledi

11 Nisan ile sona eren haftada, Çin ve Güneydoğu Asya’da ithal PS fiyatları 20-40$/ton geriledi. ChemOrbis Fiyat Endeksi’ne göre, CIF Çin bazındaki kristal enjeksiyon fiyatları için haftalık ortalama yaklaşık iki yılın en düşük seviyesine geriledi. Bu arada, Güneydoğu Asya’da antişok enjeksiyon ve diğer PS türleri 2023’ün ikinci yarısından bu yana görülen en düşük seviyelerine geriledi.

Bölgedeki ithal aralıklarının alt sınırını oluşturan rekabetçi Çin teklifleri, diğer menşelerden gelen teklifler ile arasında geniş farklar yarattı.

ChemOrbis verilerine göre, Çin’de enjeksiyonluk ABS fiyatları da haftalık ortalamada 20$/ton düşüşle bir yılın en düşük seviyesine geriledi. Vietnam’da, Çin malı ABS tekliflerinin CIF 1250$/ton gibi agresif bir seviyeden açıklanması, Güneydoğu Asya’nın alt sınırdaki ithal seviyelerini 80$/ton düşürdü. Üst sınırda 30$/tonluk bir düşüşle, bölgedeki haftalık ortalama 2024’ün Şubat ortasından bu yana en düşük seviyesine geriledi.

Vergi baskısı talebi dondurdu

Piyasa katılımcıları, özellikle ABD’ye mamul ihraç eden imalatçılar arasında cansız bir talep olduğunu bildirdi. Birçok alıcı, belirsizlik arasında yeni alımlara ara vererek mevcut stoklarını tüketmeyi tercih etti.

Çinli bir gıda kapları imalatçısı, “ABD’ye ürün satmak zor olduğu için talep zayıfladı,” dedi. “Yeterli stokumuz olduğu için şimdilik alım yapmıyoruz. Durumun nasıl gelişeceğini göreceğiz,” diye ekledi. Tesislerinde üretimin devam ettiğini kaydeden oyuncu, ABD merkezli ana şirketlerinin operasyonlarını kendi ülkelerine geri taşıyıp taşımamayı değerlendirdiğini de sözlerine ekleyerek; ABD’nin son gümrük vergilerinin onlarca yıllık dış üretimi tersine çevirmeyi amaçladığına dair endişelerin altını çizdi.

Çinli bir tüccar, “Ev aletleri gibi, PS ve ABS’in başlıca tüketicileri olan nihai ürünler, büyük ölçüde Avrupa ve ABD’ye sevk ediliyor. Her iki piyasa da baskı altında olduğundan, alım ilgisi de azaldı,” dedi.

Bölgedeki diğer piyasalardan da benzer raporlar geldi. Vietnamlı bir ev eşyası ihracatçısı, vergi haberlerinin ortaya çıkmasından bu yana talepte keskin bir düşüş olduğunu belirtti ve “Her şey hala belirsiz olduğu için bekle ve gör havasındayız,” dedi.

Düşen maliyetler zayıflığı pekiştirdi

Durumu daha da kötüleştiren ise ham petrol fiyatlarındaki keskin düşüş ve global finansal piyasalardaki artan dalgalanma oldu. Hammaddelere sıkı sıkıya bağlı olan PS ve ABS fiyatları bu durumdan epey olumsuz etkilendi.

ChemOrbis Fiyat Sihirbazı’na göre, vadeli petrol fiyatlarının Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyelerde seyretmesi nedeniyle spot stiren fiyatları 11 Nisan itibarıyla 50$/ton düşüşle CFR Çin 920$/ton ve FOB Kore 910$/ton seviyelerine geriledi.

Hammadde maliyetlerindeki bu sert düşüş, satıcı güvenini daha da sarstı. Güneydoğu Asyalı bir üretici, “Stiren hareketlerini izlediğimiz için bu hafta teklif vermiyoruz. Teklifler mevcut olsa da kimse karşı teklif vermiyor,” dedi.

Çinli bir PS üreticisinden bir kaynak da benzer şekilde karamsar bir görüş paylaştı ve “Piyasada çok az alıcı teklif için iletişime geçiyor. Petrol ve spot stiren fiyatlarındaki süregelen düşüş nedeniyle ilave indirim beklentisiyle beklemeye geçtiler. Ayrıca, kendi müşterileri de siparişleri askıya aldığından acil bir stok yenileme ihtiyacı da hissetmiyorlar,” dedi.

Yakın vadede piyasaları neler bekliyor?

Devam eden üretim nedeniyle arzın bol kalmasıyla birlikte, hammadde desteğinin ve türev piyasalardaki talebin eksikliği arasında artan global ekonomik belirsizlik, Asya PS ve ABS piyasalarının yakın vadede baskı altında kalabileceğini gösteriyor.

Hong Kong merkezli bir tüccar, “Piyasa faaliyetleri çok yavaş. Düşüş yönlü dış faktörler ağır basmaya devam ediyor ve yurtiçi talep en hafif tabirle cansız seyrediyor. Fiyatların ilave düşmesini bekliyoruz,” dedi. Bir işleyici, “Tarife savaşı nedeniyle ihracat siparişleri durdu. Hammadde maliyetlerinin de düşmesiyle, önümüzdeki haftalarda ilave fiyat düşüşleri bekliyoruz,” dedi.