Çin PP, PE görünümü tarife türbülansının baskısı altında: Artan arz, azalan ihracat seçenekleriyle karşı karşıya

Çin’in PP ve PE piyasaları, ticari gerilimlerin tırmanması nedeniyle zayıflayan ihracat talebiyle yeni kapasite ekleme dalgasının arasında artan baskı altında. Çin’in nihai ürünler için en büyük ihracat pazarı olan ABD’nin artık büyük ölçüde ulaşılamaz hale gelmesiyle, Çin’in hızla genişleyen polimer üretim kapasitesi bir sınavdan geçecek. Yurtiçi talebin fazla arzın emilmesinde önemli bir rol oynaması beklenirken, alternatif ihracat pazarları belirsizliğini koruyor.

Son bir ay içinde, Çin’in PP and PE piyasaları, zayıf talep toparlanması ve artan arz fazlası baskısı nedeniyle sürekli bir düşüş eğilimi izledi. Önde gelen türler arasında AYPE ve YYPE film sırasıyla neredeyse 1 yılın ve 5 yılın en düşük seviyelerine gerileyerek en zayıf performansı gösterdi. Bu arada, PP türleri ve LAYPE film biraz daha dirençli bir performans sergiledi. ABD-Çin ticaret geriliminde misilleme niteliğindeki vergilerle tırmanışa geçen gerginlik, piyasalar üzerinde yeni bir baskı kurarak düşüş yönlü bir hava yarattı. Görünürde net bir çözüm olmadığından, önemli bir fiyat toparlanması şimdilik olası görünmüyor.

Talep: Daha fazla yavaşlama kaçınılmaz

Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında tırmanan ticaret savaşı, Çin’de özellikle ihracata yönelik sektörlerde hem PP hem de PE için talebi önemli ölçüde azalttı. Sürekli artan vergiler, piyasa faaliyetlerinde yaygın bir duraksamaya yol açarken, hem satıcılar hem de alıcılar temkinli bir tutum benimsedi. Suudi Arabistanlı bir üreticiden bir kaynak, “Türev işletim oranları alışılmadık şekilde daha düşük seyrediyor ve bu da alımları sınırlıyor. Artık alıcılar ihtiyaç bazlı alımlardan bile kaçınıyor,” dedi.

Görünümü belirsizleştiren faktörler nedeniyle talebin zayıf kalması bekleniyor. Yeni tarifelerin ABD’ye ihracat fırsatlarını kısıtlaması ve birçok türev imalatçının faaliyetlerini azaltması veya alımlarını ertelemesi, PP ve PE resinlerine yönelik talebi daha da zayıflatabilir. Bir tüccar, “İhracata yönelik bir ürün olarak, PP düşen ihracat ve azalan yurtiçi işletim oranlarının baskısıyla karşı karşıya kaldığından, kısa vadede fiyatların toparlanması pek olası değil,” dedi.

PP kaplama gibi bazı yurtiçi sektörler mevsimsel talep göstermeye devam etse de, bu durum ihracat odaklı tüketimdeki daha geniş çaplı düşüşü telafi etmek için yeterli değil. Aslında, ihracat beklentileri daha da kötüleşti. Piyasa kaynaklarına göre, Çin’in en büyük PP ithalatçısı olan Vietnam’dan birçok alıcı, Çin malı girdiler kullandıkları nihai ürünlerinin ABD’nin vergilerine tabi olmasından endişe ettikleri için Çin menşeli mallardan kaçınmaya başladı. Ayrıca, hükümetin hammaddeler üzerinde yoğunlaşan denetimi ve özellikle Çin’den yapılan ithalatı hedef alması, Vietnamlı alıcıların Çin malı PP tedarikine yönelik iştahını da zayıflatabilir.

Arz: Yeni kapasiteler, ABD menşeli PE kaybının önüne geçti

PP ve PE piyasaları, Çin’in agresif kapasite artışlarından da etkilendi. Çin’in ABD malı PE’ye uyguladığı yeni vergilerin ithalatı keskin bir şekilde azaltması beklenirken, bunun ülkedeki artan arz fazlasını hafifletmesi pek olası görünmüyor. Bir tüccar, “Çin’in ABD malı PE’ye yeni bir vergi getirmesi, ABD’den yapılan ithalatı keskin bir şekilde azaltabilir. Bu seferki etki, 2,4 milyon ton ile 2018’dekinin üç katından fazla olan ithalat hacmi nedeniyle daha büyük olacak," dedi.

Bu arada, Nisan ayının başlarında medyada yer alan bazı spekülasyonlar Çin’in 1 Mayıs’tan itibaren ABD’den ithal edilen tüm YYPE ürünlerine, ABD’den ithal edilen ürünlere uygulanan genel gümrük vergisinden çok daha düşük bir tarife uygulayarak %20 gümrük vergisi getirebileceğini öne sürüyordu. Ancak, bu bilgi haberin yazıldığı sırada piyasa oyuncuları tarafından henüz teyit edilmediğinden, sektör belirsizlik içinde ve olası etki konusunda kararsız.

Çin’in agresif kapasite artışının ABD menşeli malların kaybından daha ağır basması muhtemel 2025’in ilk çeyreğinde şimdiden 1,8 milyon ton/yıl yeni kapasite faaliyete geçti ve 4 milyon ton/yıl kapasite daha bekleniyor. PP için, Çin ilk çeyrekte üç yeni PP tesisini faaliyete geçirerek 2,3 milyon ton/yıl kapasite ekledi. Bu yılın ikinci çeyreğinde, ticaret savaşının kızıştığı bir dönemde, 5,45 milyon ton/yıl PP kapasitesinin daha faaliyete geçmesi planlanıyor.

Bu bağlamda, ABD arzının yokluğu nispeten önemsiz hale geliyor. Çin’in PP ve PE piyasaları arz fazlası ile karşı karşıya ve bu kapasite artışları muhtemelen fiyatlar üzerinde ilave baskı kurarak yakın vadede giderek daha düşüş yönlü bir piyasa görünümü yaratacak.

Vadeli işlemler ve maliyetler: Volatilite arttı

Dalian Emtia Borsası’ndaki PP ve LAYPE vadeli işlemleri, ABD’nin kapsamlı vergi açıklamalarını takiben 3 Nisan’dan bu yana keskin bir şekilde düştü. PP 171Yuan/ton (23$/ton) düşerken, vadeli LAYPE kontratları 491Yuan/ton (71$/ton) gibi daha sert bir düşüş yaşadı. Bu da piyasadaki karamsarlığın ve düşüş eğiliminin spot piyasalara da yansıyabileceğinin açık bir göstergesi niteliğinde.

İlave aşağı yönlü baskı, ham petrol ve kilit hammaddelerdeki zayıflıktan kaynaklandı. Brent ve WTI (NYMEX) petrol fiyatları, Nisan 2021’den bu yana görülen en düşük seviyeler olan 60$/varil civarına geriledi. CFR Çin bazındaki spot etilen ve propilen fiyatları da bir aydan uzun süredir düşüş eğilimli seyrediyor ve 11 Nisan itibarıyla sırasıyla son ayların en düşük seviyesi olan 830$/ton ve 820$/tona geriledi. Bu düşüşler, PP ve PE fiyatları için maliyet desteğini baltalıyor.

Buna rağmen, PDH bazlı PP üreticileri, ABD propanına bağımlı oldukları için daha yüksek maliyetlerle karşılaşabilir. Bir tüccar, “PP arzının yaklaşık %25’i, hammaddesinin yaklaşık %60’ını ABD propanından sağlayan PDH’den geliyor. Bu durum, PDH üniteleri için %40’lık bir maliyet artışına yol açarak alternatif kaynaklar aramalarına veya doğrudan propilen satın almalarına neden oluyor,” dedi.